Periferik Damar Hastalığı ve Periferik Anjiyografi
Vücudumuzun alt kısmında, biz hekimlerin tarif ettiği şekliyle alt ekstremiteler yer alır. Her iki bacak, ayak, ayak bileği ve ayak parmakları alt ekstremiteleri oluşturur. Alt ekstremitelerimizde atar ve toplar damarlarımız yer alır. Yine vücudumuzun üst kısmında da üst ekstremitelerimiz, yani kol, el ve el parmaklarımız yer alır. Toplar damar hastalıkları genellikle kalp damar cerrahlarının ilgi alanına girerken, atar damar hastalıkları ile kardiyologlar ilgilenirler. Ayak ve bacak atar damar hastalıkları, hastalarda yürüyüş sırasında halsizlik ve çabuk yorulmadan, ciddi yürüme kısıtlığına kadar giden geniş bir şikayet yel pazesine yol açar. Hatta ilerleyen dönemlerde ayak parmaklarından, bacağa kadar organlar da yaralara ve bu organların tamamen kaybına neden olabilirler. Alt taraf damarlarımız kadar sık olmasa da üst ekstremite yani kol ve el damarlarımızda da hastalık oluşabilir ve bu damarlarımızda tıkanıklar meydana gelebilir. Bu durumlarda kol ve ellerde ağrı, nabız ve tansiyon alınamama, soğukluk ve morarma meydana gelebilir.
Bu hastalıklarla genellikle periferik damar hastalığında özelleşmiş, invazif kardiyolog hekimler meşgul olur. Fizik muayene, Ultrasonografi ve diğer invaziv olmayan yöntemlerle ciddi damar tıkanıklığı tespit edildiğinde hastalara periferik anjiyografi yapmak gerekebilir.
Periferik anjiografi
Periferik anjiyografi, koroner anjiyografiye benzer şekilde hastanın kasık, el bileği, kol, ayak bileği veya kolltuk altından yapılabilir. Anjiyografi ile damarların içerisine radyoopak madde verilerek damarların içerisinden film çekilir. Bu işlem sadece tanıya yönelik olup bu aşamada herhangi bir tedavi yapılmaz. Çekilen bu film sonucunda müdehale etmeyi gerektiren ciddi bir tıkanıklık görülürse aynı seansta ya da farklı bir günde damar açıcı işlem yapılır. Damar açmak için yapılan bu işleme anjiyoplasti adı verilir. Bunun için periferik damarlara özel geliştirilmiş kateter, tel, özel balonlar ver stentler kullanılır. Bu tip malzemeler teorik olarak koroner damarlar için kullanılanlara benzerdir. Ancak gerek büyüklükleri gerekse kullanılan içeriklikleri farklılık gösterir ve periferik damarlar için özeldir. Bu işlemlerin başarıyla yapılması durumunda hastaların yürürken olan ciddi bacak ağrıları geçer, varsa ayak ve bacaklardaki yaraları düzelebilir. Yine organ kaybı engellenebilir veya bir bacak ya da ayağın tamamen kaybı söz konusu olduğunda, birkaç parmak kaybı ile kurtulabilir.Bu gibi durumlarda en önemli husus hastalığın tanı gecikmemesi, doğru ellerde biran önce tedavisinin yapılmasıdır. Aksi durumda nispeten basit bir şekilde tedavi edilebilecek bir durum kalıcı sakatlıklara sebep olabilir.
